आजकाल वृत्तपत्रातल्या बातम्या, टीव्हीवरच्या बातम्या किंवा काहीही पाहिजे तसा मनावर ठसा उमटवत नाहीत. बरेचदा शंका येते की अरे आपल्या भावना तर बोथट झाल्या नाहीत ना! बाबरी मशीद पाडली होती तेंव्हा मी रात्र रडून काढली होती. का ते आज समजत नाही किंवा तेंव्हा फ़ारशी नक्की काय चालू आहे हे देखिल कळत नव्हते पण हे चुक आहे अस का केल इतकेच माझे प्रश्ण होते. पोलिटीक्स हा माझा प्रांत कधीच नव्हता. फ़क्त त्या प्रसंगानंतर झालेली जाळपोळ, दंगल बघून मला झोप येत नसे. सारखी भिती वाटत होती आता काय होणार. मी तशी फ़ार मोठी पण नव्हते. शाळकरी मुलगीच होते. पण ह्या घटनेचा पडसाद खोलवर जाऊन रुजला. नंतर मुंबईचे ब्लास्ट्स, लातुरजवळचा भुकंप. सगळ्या घटना खोलवर कुठेतरी रुजल्या होत्या पण त्याची धार बोथट होत गेली. परवा न्युयोर्क च्या हल्ल्यामधे मला आठवते की कोणीतरी सांगीतले अग तु अमेरीकेमध्ये जाणार आहेस ना हे बघ काय चालू आहे. घरचे सगळे मला इथे पाठवायच्या विरोधात होते. अर्थात मी काही संत नाही मला देखिल भिती वाटतच होती. त्या मृत्यु पावलेल्या लोकांपेक्षा मला माझ्या जीवाची भिती जास्त वाटत होती. संवेदना अशा बोथट का होतात. कदाचित वय वाढल्याचा परिणाम? आज देखिल वर्तमान पत्र उघडून बघितल्यावर निम्म्या पानावर हेच दिसेल दंगे, जाळपोळ अपघात. पुर्वी मी तशा बातम्या चुकून देखिल वाचायला जात नसे. अर्थात आज देखिल नाहीच पण आलेच वाचनात तर ते खोलवर जात देखिल नाही. हे अस चालणारच म्हणत, हळहळत मी वर्तमानपत्र बंद करते.

हे अस वयाने वाढणे खरोखरच शाप आहे का. कुठेतरी हे समजुतदार झालेल मन शेवटपर्यंत पाय ओढत रहात. समजुतदार ,मच्युअर शब्द तसा चांगला आहे. जरा आपल्यालाच बर वाटत. :) रात्री अचानक मुड येतो कधीतरी, वाफ़ाळती कॊफ़ी घेऊन जुनी गाणी ऐकत चांदण्यात एकटेच बसायचे. खर तर पुर्वी कितीदा केल असेन मी. पण आता अरे सकाळी जाग नाही आली तर हे होईल, ऒफ़ीसमध्ये काय माहित आज सकाळी सकाळी काय मीटींग आहे. वगैरे वगैरे :) एखाद्या रविवारी गाडी काढून नुसतेच लांबवर जाऊन यायचा बरेचदा विचार मनात येतो पण इतक्या गोष्टी कबूल करून ठेवलेल्या असतात की सगळ संपवून निघे निघेपर्यंत जाऊदेत पुढच्या रविवारी बघू म्हणेपर्यंत मन समजूतदार बनत.

पण कधीतरी हा आपला आपल्यावरचा ठाम विश्वास गळून पडतो. शक्यच नाही अस म्हणत अचानक अशा गोष्टी हातून होतात की त्या माझ्यातल्याच स्वप्नाळू मुलीला थबकून सांगावस वाटत जपून.. काय करते आहेस हे :) संवेदनांची धार बोथट होते आहे अस वाटतानाच हलकेशा फ़ुंकरीने उमटलेली थरथर कशामुळे समजेनासे होते.
कुठेतरी ते मन खोलवर दडून बसलेल असत बहूतेक, आलेल्या अनुभातून, प्रखर सत्यामूळे घाबरून आडोशाला. नकळत कधीतरी ते जाणवत आणि मग आपणच आपल्याला नव्याने विचारावस वाटत काय आहे ना ओळख :)

First sunset?

मी काढलेला आणि पहिल्यांदाच चांगला निघालेला सनसेटचा फ़ोटो... मला तरी आवडला. मीच खुष आहे माझ्यावर सध्या

कशासाठी

खर म्हणजे ब्लोग लिहिणे तसे अवघडच. कधी डायरी लिहायला जमली नाही, मला नाही वाटत मी असे हे विचार लिहू शकेन. लिहिले तरी कोणाला वाचा म्हणून सांगण्याचा पण धीर होणार नाही. खर तर मनातले विचार असे लिहून काढणे आणि ते सगळे वाचणार ही कल्पना थोडी माझ्यासाठी अवघड आहे. कदाचित मी शाळेत वगैरे असताना डायरी लिहायचा प्रयत्न केला होता तेंव्हा तिला अगदी कडी कुलुपाअत ठेऊन मगच मला हायस वाटायच. बर कोणाच्या हातात पडली तर काय म्हणून अगदी सगळे विचार पण लिहायचे नाहीत. मग उपयोग तरी काय त्या डायरीचा :)आशा आहे की कदाचित अस इथे होणार नाही. हा ब्लॊग खर तर कशासाठी मला माहित नाही. मी इथे काय लिहिणार ते पण माहित नाही. सध्या तरी मी इतर ठिकाणी टाकलेले पोस्ट कॊपी पेस्ट करते आहे. बाकी पुढच पुढे.

शामसुंदर, मदनमोहन

कालच हरे रामा हरे कृष्णाच्या सभासदाने मला देसी होटेलच्या बाहेर गाठून थोडेफ़ार स्वत : च्या काही मोहिमा, देवळाविषयी थोडेफ़ार आणी मुख्य म्हणजे भगवद गितेचे अत्यंत आकर्षक पुस्तक समोर करून सांगीतले, आम्ही डोनेशन घेतो पण तुमच्या मर्जीने, त्या बदल्यात हे पुस्तक तुमचे. मी हळूच पुस्तक उघडून बघितले तर आत संस्कृत मध्ये श्लोक आणि त्याचा अर्थ ईंग्रजीमध्ये. मी खर तर अर्थ मराठीत असलेले पुस्तक prefer केले असते. पण पुस्तकावरच कृष्ण अर्ज़ुनाचे आकर्षक चित्र असल्याने मला ते पुस्तक खाली ठेववेना. बरोबर असलेली मैत्रीण चल ना, हे लोक इथे बरेचदा असतात वगैरे सांगत होती. मी पण नाखूषीनेच पुस्तक टेबलावर परत ठेवले. खर तर आम्च्या घरी पुण्यात गितेचे संस्कृत ते मराठी असे पुस्तक आहे. आणि देशात जाऊन कधी पण ते आणता येईल वगैरे logical विचार मनात येतच होते. पण त्या पुस्तकाचा मोह पण सोडवत नव्हता. शेवटी मी निर्धार करून म्हंटले, नकोय मला आहे माझ्या घरी भारतात पुस्तक. ती नुसतीच हसली. तिने ते पुस्तक परत माझ्या हातात दिले. आणि म्हंटले घेऊन जा हे पुस्तक looks like you love it . ते खोटे थोडीच होते. मी नकळतच ते परत हातात घेतले. शेवटी मग ते मी घेतलेच. मदत किती दिली वगिअरे ते प्रश्ण गौण होते. निघताना ती विक्रेती मुलगी अवर्जून म्हणाली आमच देऊळ आहे इथे san jose मध्ये नकी ये. मी घरी आल्यावर ते पुस्तक थोडेफ़ार चाळले. खर तर त्यातली चित्रे बघितली. गुळगुळीत कव्हरवरच गितोपदेश करतानाच कृष्ण अर्ज़ुनाच चित्र डोळे भरून बघितले. कृष्ण माझा अत्यंत आवडता देव. किंबहूना गणपतीपेक्षा पण जास्त आवडता. माझ्या आईच्या वडिलांनी त्या काळी कर्नाटकातल्या एका मुलीशी (म्हणजे माझी आजी ) शी प्रेमविवाह केला होता. आजी कानडी असल्याने आजीकडे कृष्णाची अनेक पुस्तक कानडी भाषेत असायची. मी दर मे महिन्यात आजोळी गेले की ती सगळी पुस्तक बाहेर काढून ती देखणी चित्रे बघायची. खाली काय लिहिलय हे कळत नसे पण चित्रावरून गोष्टी सहज समजत. बाळकृष्णाने, किशोर वयातला कृष्णाने मला इतकी भुरळ पाडली होती की मी आजोबांकडे देवघरातला बाळकृष्ण मला द्या म्हणून लकडा लावला. शेवटी आजोबांनी मला एक लहानशी चिनी मातीची बाळकृष्णाची मुर्ती आणून दिली. दररोज सकाळ, दुपार संध्याकाळ मनात येईल तेंव्हा त्या कृष्णाला दगडाचे देवघर बांधून त्याची मिळतील ती फ़ुल वाहून पुजा करायची किंव्हा उरलेला वेळ तिला फ़्रोॅकच्या खिशात ठेऊन हिंडायचे. झोपताना पण तो माझ्या मुठीत ठेऊन मगच मला झोप लागायची. माझ्या मामाचे लग्न ठरले तेंव्हा मामी पहिल्यांदा घरात आली तेंव्हा तिला माझा बाळकृष्ण आवडला म्हणून आजोबांनी मला तो द्यायला लावला. त्याचा मला भयंकर राग आला होता की तुला दुसरा आणून देतो म्हंटल्यावर मी नकोय मला दुसरा तो थोडीच त्या कऊष्णासारखा असणारे म्हणत मी पुर्ण दिवस रडण्यात घालवलेला आठवतो आहे. मी ९वीच्या मे महिन्यात टायफ़ोईडने आजारी होते तेंव्हा बाकी काहीच करायला नसायचे म्हणून आजोबांच्या लायब्ररीतून अनेक कृष्णाची पुस्तके काढून वाचली होती. त्यातले एक पुस्तक ( मी नाव लिहून ठेवले नाही ह्याचा इतका पश्चाताप होतोय मला ) अतिशय सुंदर होते. कृष्णाच्या युद्धातल्या भुमिकेवर आणि त्यानंतरच्या त्याच्या आयूष्यावर ते पुस्तक होते. त्या काळात प्रथमच कृष्णाच्या सांदीपनी रुशींनंतरच्या आणी नंतरची रुक्मिणी स्वयंवर आणि सुदामा भेट अशा तुरळक गोष्टी सोडून बाकीचे कृश्णाचे जीवन समजले. कृष्णाचा मृत्यू कसा झाला हे देखिल तेंव्हाच समजले. हळू हळू मी मोठी होत गेले तशी तशी बाळकृष्णापेक्षा, राधा कृष्णापेक्षा तरूण मध्यमवयीन कृष्णाचे म्हणजे महायुद्धाततल्या त्याच्या भुमिकेचे आकर्षण वाढत गेले. कृष्णासारखा राजकारणी आणि अत्यंत हुषार माणूस / देव सापडणे मुश्किल. दिसायला तर तो मोहक होताच पण त्याचे बोलणे देखिल अत्यंत गोड असणार. तरीच नुसत्या स्त्रियाच काय पण कोणीही त्याच्यावर मोहित होत असणार. आणि त्याला आपल्यातल्या ह्या सामर्थ्याची पुरेपुर जाणिव असणार. म्हणूनच तर तो कुंतीला घेऊन युद्धाच्या आदल्या दिवशी कर्णाला भेटायला गेला. त्याला जाणिव असणार की कदाचित कर्णासमोर अर्जूनाचा टिकाव लागणे अवघड आहे. मला महित नाही युद्ध, किंवा त्याने पांडवांची मदत फ़क्त ते नात्यातले होते म्हणून केली की त्याला अजून काही साध्य करायचे होते. पण त्याने जे काही केले ते नक्कीच विचारपुर्वक आणि योजना आखून केले असणार. युगंधर वाचून काढले तेंव्हा नाही म्हणायला थोडी निराशाच झाली. का कुणास ठाऊक पुस्तक चांगलेच आहे पण कृष्णाभोवती जे अद्भुततेचे वलय आहे ते त्या पुस्तकात जाणवले नाही त्यामुळे ते मला तितकेसे आवडले नाही. अर्थात हे माझे मत. मी कधी काळी गितेचे काही अध्याय बाबा सांगतात म्हणून पाठ केले होते. पण कृष्ण मला इतका आवडतो म्हणून एकदा पुर्ण गिता वाचून समजून घ्यायची आहे. बाकी राहता राहिला माझ्या आवडीचा प्रश्ण तो तर तो बाळपणीचा खोडकर, राधेबरोबरचा खट्याळ कृष्णच मला जास्त भावेल. त्याचे अजून एक भावलेले रुप म्हणजे द्रोपदीचा सखा. असा सखा मिळवायला द्रोपदीने नक्कीच कोणतेतरी जबरदस्त पुण्य केले असणार. गेले काही दिवस हरे रामा हरे कृष्णाच्या मंदीरात जायचे जायचे मनात आहे पण योग जुळून येत नाहीये. कदाचित कृष्णाच्या मानात नसेल मी त्याला आत्ता भेटावे असे. बघू कधी बोलवतोय तो मला

डीस्नेलॅंड the happiest place on earth

डीस्नेलंडला ५० वर्ष पुर्ण झाली. त्या निमित्तने ऐकलेले, बघीतलेले आणि वाचलेले थोडेसे मला डीस्नेलॅंड ला परत ( चौथ्यांदा खर तर ) जाण्याची संधी मिळाली. कोणीही मला डीस्नेलॅंडला येणार का विचारल्यावर नाही म्हणता आले नाही आजपर्यंत. ह्यावेळचा आमचा कार्यक्रम एकदम झकास होता. ३ दिवस फ़क्त disneyland . एका दिवसात घाई घाईने बघण्यासाठी Disneyland खर तर नाहीच. Walt Disney ह्या माणसाच्या प्रेमात तर मी खूप आधीपासून पडले आहे. पण disneyland च्या ईतीहासाबद्दल्बद्दल फ़ारसे माहित नव्हते. आता disneyland ला ५० वर्ष पुर्ण झाल्याने त्याबद्दल बरच काही वाचायला आणि बघायला मिळाले. 1955 मधे walt disney ने हे park लोकांसाठि उघडले पण त्या आधी कितीतरी वर्ष तो ह्या पार्कचा विचार करत होता. आपल्या भावाबरोबर आणी मुलांबरोबर चर्चा करत होता. बे अरेया मधे रहणार्‍याना oakland चे fairyland माहित असेल. त्याचा walt disney वर खुप प्रभाव होता. अर्थात तोपर्यंत त्याने काढलेले मुव्हीज गाजले होते. मीकी, मिनी भरपुर लोकप्रिय झाले होते. लोकांची असंख्य पत्र walt disney ला येत होती. अम्हाला तुमचा स्टुडीओ बघायचा आहे, पण वोॅल्टच्या डोक्यात काहीतरी वेगळेच होते. फ़क्त मुलांसाठी आणि family साठी काहीच नाही हे walt ने ओळखले होते. त्याच्या डोक्यात सुरुवातीला स्टुडीओच्या बाहेर एक १० एकर चे पार्क काढयाचे असे होते. पण world war 2 मुळे ते जमले नाही आणी प्रत्यक्षात आकारास आले ते १६५ अकर १७ मिलीयन चे अनहीम मधले disneyland .ऽर्थात disneyland was too expensive Walt once said "I could never convince the financiers that Disneyland was feasible, because dreams offer too little collateral." म्हणुन walt ने Television चा सहारा घेतला. आणि ABC वर नविन शो तयार झाला Walt Disney's Disneyland वोॅल्ट च्या स्वप्नसृष्टीतून डीस्नेलॅंड हळु हळू आकारास येऊ लागले. पण प्रत्यक्षात फ़क्त एका वर्षात counstruction पुर्ण झाले आणि 18 june 1955 मध्ये हे पार्क लोकांसाठी खुले झाले. वोॅल्टने प्रत्येक लहानसहान गोष्टीत लक्ष पुरवले होते. Main street, Adventureland, Fantasy land, Frontier land, Tomorrowland .. अशक्यातले शक्य करायचे कसब फ़ार थोड्यांमधे असते. स्वपन सगळेच जण बघतात पण ती प्रत्यक्षात आणणारा walt disney एखादाच असतो. Main street USA एक जुन्या काळातल्या शहरातल्या main street चे रुपक आहे. गप्प गोष्टी करत त्या main street वर हातात हात घालून युगुले चालताना, लहान मुले दंगा करताना, घोडागाडीच्या ये, जा. रस्त्यावर बुड्ढीके बाल वगैरे विकणार्‍या गाड्या आणि तिथल्या लोकांचे ते वेष बघीतले की अगदी व्हिक्टोरियन काळात गेल्यासारखे वाटते. त्या Main street वरच Walt DIsneyche pvt apartment होते. खुपदा तो एकटाच रात्री तिथे जाऊन रहायचा आणि अजून काय आपण ह्या park मध्ये सुविधा आणू शकतो ह्याचा विचार करायचा. Fantasy Land Walt च्याच शब्दात "What youngster. . .has not dreamed of flying with Peter Pan over moonlit London, or tumbling into Alice's nonsensical Wonderland? In Fantasyland, these classic stories of everyone's youth have become realities for youngsters-of all ages-to participate in." त्या किल्ल्यातून आत शिरले की आपण वय विसरतो. Alice च्या त्या कपबशा, स्नो व्हाईटची ती राईड आणि सगळ्यात द्रुष्ट लावणारे असते ती तिथल्या चिमुरड्यांची गर्दी. घोळदार झगे आणी डोक्यावर तो चमचमणारा मुकुट घालून त्या सोनेरी केसांच्या निळ्या डोळ्यांच्या बाहूल्या आणि पीटर पॅनचा हिरवागार वेष घालून किंवा राजपुत्रासारखा मुकुट घालून तलवार फ़िरवणारे ते बाहूले. खंत वाटते की त्या वयात Disneyland बघाय्ला मिळाले नाही. आणि ही मुल किती lucky त्याचा हेवादेखिल. Tomorrowland भविष्य काळात वेध घेऊन त्या काळात फ़िरवून आणण्याचे walt चे स्वप्न. पण हे तयार करताना walt ला बरेच झगडावे लागले. He said that "right when we do Tommorrowland, it will be out dated." आणि किती खर आहे ते. पार्क हळू हळू उभे राहिले. walt चे अथक परिश्रम आणि त्याचे स्वप्न पुर्ण झाले. opening day ला 6000 आमंत्रण मेल केली गेली पण प्रत्यक्षात 28000 लोक पार्क मधे होते. पहिला माणूस ( त्याच नाव आठवत नाही ) ज्याने तिकीट विकत घेतले त्याच्याबरोबर walt ने फ़ोटो काढून घेतला आणि त्याला आणि त्याच्या कुटुंबातील प्रत्येक व्यक्तीला lifetime pass दिला गेला. opening day was complete disaster एकतर लोकांची अनपेक्षीत गर्दी, अचानक आलेली heatwave आणि त्यामुळे पिण्याच्या पाण्याचा तुटवडा.. दुसर्‍या दिवशी walt ने परत एकदा वार्ताहरांना आणि काही आमंत्रीतांना बोलावले आणि एक जंगी पार्टी दिली. Walt आपल्या कामात अगदी चोख होता तसेच त्याने इतरांना कधी दिरंगाई करू दिली नाही. उदाहरण म्हणजे Tom sawyer Ride जेंव्हा ही राईड पुर्ण झाली तेंव्हा त्याच्या लक्षात आले की आपल्या ideas नक्की समजल्या नाहीत. walt ने परत एकदा ते plans तयार केले आणि ती पुर्ण राईड modify केली. Walt च्या छोट्या छोट्या गोष्टी आजही आपल्याला पार्क मध्ये दिसतात. जसे कोणत्याही प्रकारचा च्युईंग गम पार्क मध्ये विकले जात नाही. आपल्या बुटांना नक्की काय चिकटले बघण्यात आलेल्या पाहूण्यांचा वेळ नक्कीच त्याला खर्च करायचा नव्हता. कोणत्याही प्रकारचे अल्कोहोल तिथे मिळत नाही. असे म्हणतात की प्रत्येक राईड तयार होताना walt गुढग्यावर बसून निरिक्षण करायचा. आप्ल्या पार्कात आलेल्या छोट्यातल्या छोट्या पाहूण्याला ते नक्की कसे दिसेल ह्याचाच तो प्रयत्न. Disneyland मध्ये गेल्यावर त्या पारकची ऍड खरीच आहे असे वाटते. The happiest place on earth आणि किती खर आहे ते. अल्लदीनच्या त्या जादुच्याच्या कार्पेटवर बसल्यावर किंवा disney parade च्या वेळी mickey ला बघून चेहर्‍यावर उमटलेले हसू cinderella, snowwhite, aril डिस्ने च्या त्या princesses सगळच भुल पाडणार.. पण सगळ्यात लक्षात राहतात ते तिथल्या चिमुरड्यांच्या तोंडावर ओसंडुन वहाणारा आनंद. मिनीला मिठी मारून आनंदाने गदगदुन रडणारी लहानशी लहानशी परी. किंवा mickey ने हात मिळवला म्हणून गर्वाने बघणारा एखादा चिमुरडा. इतकेच. परत येणार का disneyland ला असा खोचक प्रष्ण मला आल्यावर विचारलाच अनेकांनी. पण मी तितक्याच आनंदाने हो म्हणेन अशी मला दाट शंका आहे