Monday, August 07, 2006

डीस्नेलॅंड the happiest place on earth

डीस्नेलंडला ५० वर्ष पुर्ण झाली. त्या निमित्तने ऐकलेले, बघीतलेले आणि वाचलेले थोडेसे मला डीस्नेलॅंड ला परत ( चौथ्यांदा खर तर ) जाण्याची संधी मिळाली. कोणीही मला डीस्नेलॅंडला येणार का विचारल्यावर नाही म्हणता आले नाही आजपर्यंत. ह्यावेळचा आमचा कार्यक्रम एकदम झकास होता. ३ दिवस फ़क्त disneyland . एका दिवसात घाई घाईने बघण्यासाठी Disneyland खर तर नाहीच. Walt Disney ह्या माणसाच्या प्रेमात तर मी खूप आधीपासून पडले आहे. पण disneyland च्या ईतीहासाबद्दल्बद्दल फ़ारसे माहित नव्हते. आता disneyland ला ५० वर्ष पुर्ण झाल्याने त्याबद्दल बरच काही वाचायला आणि बघायला मिळाले. 1955 मधे walt disney ने हे park लोकांसाठि उघडले पण त्या आधी कितीतरी वर्ष तो ह्या पार्कचा विचार करत होता. आपल्या भावाबरोबर आणी मुलांबरोबर चर्चा करत होता. बे अरेया मधे रहणार्‍याना oakland चे fairyland माहित असेल. त्याचा walt disney वर खुप प्रभाव होता. अर्थात तोपर्यंत त्याने काढलेले मुव्हीज गाजले होते. मीकी, मिनी भरपुर लोकप्रिय झाले होते. लोकांची असंख्य पत्र walt disney ला येत होती. अम्हाला तुमचा स्टुडीओ बघायचा आहे, पण वोॅल्टच्या डोक्यात काहीतरी वेगळेच होते. फ़क्त मुलांसाठी आणि family साठी काहीच नाही हे walt ने ओळखले होते. त्याच्या डोक्यात सुरुवातीला स्टुडीओच्या बाहेर एक १० एकर चे पार्क काढयाचे असे होते. पण world war 2 मुळे ते जमले नाही आणी प्रत्यक्षात आकारास आले ते १६५ अकर १७ मिलीयन चे अनहीम मधले disneyland .ऽर्थात disneyland was too expensive Walt once said "I could never convince the financiers that Disneyland was feasible, because dreams offer too little collateral." म्हणुन walt ने Television चा सहारा घेतला. आणि ABC वर नविन शो तयार झाला Walt Disney's Disneyland वोॅल्ट च्या स्वप्नसृष्टीतून डीस्नेलॅंड हळु हळू आकारास येऊ लागले. पण प्रत्यक्षात फ़क्त एका वर्षात counstruction पुर्ण झाले आणि 18 june 1955 मध्ये हे पार्क लोकांसाठी खुले झाले. वोॅल्टने प्रत्येक लहानसहान गोष्टीत लक्ष पुरवले होते. Main street, Adventureland, Fantasy land, Frontier land, Tomorrowland .. अशक्यातले शक्य करायचे कसब फ़ार थोड्यांमधे असते. स्वपन सगळेच जण बघतात पण ती प्रत्यक्षात आणणारा walt disney एखादाच असतो. Main street USA एक जुन्या काळातल्या शहरातल्या main street चे रुपक आहे. गप्प गोष्टी करत त्या main street वर हातात हात घालून युगुले चालताना, लहान मुले दंगा करताना, घोडागाडीच्या ये, जा. रस्त्यावर बुड्ढीके बाल वगैरे विकणार्‍या गाड्या आणि तिथल्या लोकांचे ते वेष बघीतले की अगदी व्हिक्टोरियन काळात गेल्यासारखे वाटते. त्या Main street वरच Walt DIsneyche pvt apartment होते. खुपदा तो एकटाच रात्री तिथे जाऊन रहायचा आणि अजून काय आपण ह्या park मध्ये सुविधा आणू शकतो ह्याचा विचार करायचा. Fantasy Land Walt च्याच शब्दात "What youngster. . .has not dreamed of flying with Peter Pan over moonlit London, or tumbling into Alice's nonsensical Wonderland? In Fantasyland, these classic stories of everyone's youth have become realities for youngsters-of all ages-to participate in." त्या किल्ल्यातून आत शिरले की आपण वय विसरतो. Alice च्या त्या कपबशा, स्नो व्हाईटची ती राईड आणि सगळ्यात द्रुष्ट लावणारे असते ती तिथल्या चिमुरड्यांची गर्दी. घोळदार झगे आणी डोक्यावर तो चमचमणारा मुकुट घालून त्या सोनेरी केसांच्या निळ्या डोळ्यांच्या बाहूल्या आणि पीटर पॅनचा हिरवागार वेष घालून किंवा राजपुत्रासारखा मुकुट घालून तलवार फ़िरवणारे ते बाहूले. खंत वाटते की त्या वयात Disneyland बघाय्ला मिळाले नाही. आणि ही मुल किती lucky त्याचा हेवादेखिल. Tomorrowland भविष्य काळात वेध घेऊन त्या काळात फ़िरवून आणण्याचे walt चे स्वप्न. पण हे तयार करताना walt ला बरेच झगडावे लागले. He said that "right when we do Tommorrowland, it will be out dated." आणि किती खर आहे ते. पार्क हळू हळू उभे राहिले. walt चे अथक परिश्रम आणि त्याचे स्वप्न पुर्ण झाले. opening day ला 6000 आमंत्रण मेल केली गेली पण प्रत्यक्षात 28000 लोक पार्क मधे होते. पहिला माणूस ( त्याच नाव आठवत नाही ) ज्याने तिकीट विकत घेतले त्याच्याबरोबर walt ने फ़ोटो काढून घेतला आणि त्याला आणि त्याच्या कुटुंबातील प्रत्येक व्यक्तीला lifetime pass दिला गेला. opening day was complete disaster एकतर लोकांची अनपेक्षीत गर्दी, अचानक आलेली heatwave आणि त्यामुळे पिण्याच्या पाण्याचा तुटवडा.. दुसर्‍या दिवशी walt ने परत एकदा वार्ताहरांना आणि काही आमंत्रीतांना बोलावले आणि एक जंगी पार्टी दिली. Walt आपल्या कामात अगदी चोख होता तसेच त्याने इतरांना कधी दिरंगाई करू दिली नाही. उदाहरण म्हणजे Tom sawyer Ride जेंव्हा ही राईड पुर्ण झाली तेंव्हा त्याच्या लक्षात आले की आपल्या ideas नक्की समजल्या नाहीत. walt ने परत एकदा ते plans तयार केले आणि ती पुर्ण राईड modify केली. Walt च्या छोट्या छोट्या गोष्टी आजही आपल्याला पार्क मध्ये दिसतात. जसे कोणत्याही प्रकारचा च्युईंग गम पार्क मध्ये विकले जात नाही. आपल्या बुटांना नक्की काय चिकटले बघण्यात आलेल्या पाहूण्यांचा वेळ नक्कीच त्याला खर्च करायचा नव्हता. कोणत्याही प्रकारचे अल्कोहोल तिथे मिळत नाही. असे म्हणतात की प्रत्येक राईड तयार होताना walt गुढग्यावर बसून निरिक्षण करायचा. आप्ल्या पार्कात आलेल्या छोट्यातल्या छोट्या पाहूण्याला ते नक्की कसे दिसेल ह्याचाच तो प्रयत्न. Disneyland मध्ये गेल्यावर त्या पारकची ऍड खरीच आहे असे वाटते. The happiest place on earth आणि किती खर आहे ते. अल्लदीनच्या त्या जादुच्याच्या कार्पेटवर बसल्यावर किंवा disney parade च्या वेळी mickey ला बघून चेहर्‍यावर उमटलेले हसू cinderella, snowwhite, aril डिस्ने च्या त्या princesses सगळच भुल पाडणार.. पण सगळ्यात लक्षात राहतात ते तिथल्या चिमुरड्यांच्या तोंडावर ओसंडुन वहाणारा आनंद. मिनीला मिठी मारून आनंदाने गदगदुन रडणारी लहानशी लहानशी परी. किंवा mickey ने हात मिळवला म्हणून गर्वाने बघणारा एखादा चिमुरडा. इतकेच. परत येणार का disneyland ला असा खोचक प्रष्ण मला आल्यावर विचारलाच अनेकांनी. पण मी तितक्याच आनंदाने हो म्हणेन अशी मला दाट शंका आहे

No comments: